Op 26 september 2024 trad de grondwatertrein in werking wat belangrijke gevolgen heeft voor de vergunningsplicht van grondwaterwinningen en vooral van drainages. Voor die aspecten waar geen aanpassing nodig is aan het loket trad het besluit in werking op 6 oktober 2024, voor de overige zaken waar wel een aanpassing aan het Omgevingsloket noodzakelijk is, is de inwerkingstredingsdatum 8 april 2025.
Onder drainage verstaan we het gravitair capteren en afvoeren van grond en bodemwater via ondergrondse constructies.
Klassieke landbouwdrainage viel eerder onder de meldingsplicht. Deze systemen zijn nu vergunningsplichtig geworden afhankelijk van de datum van de aanleg van het drainagesysteem, het al dan niet melden van de drainages en de ligging van de drainages.
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen historische drainering, bestaande drainering en nieuwe drainering. De klasse indeling wijzigt in 2 stappen: de eerste drie jaar na publicatie en in een tweede fase vanaf 26/9/2027 (= meer dan 3 jaar na publicatie).
Drainages voor landbouwdoeleinden op aaneengesloten percelen met een oppervlakte van 50 hectaren of meer zijn vergunningsplichtig klasse 1.
Verder moet afvoer van bodem en grondwater gestuurd en stopgezet kunnen worden indien de drainering wordt aangelegd vanaf 1/7/2025 of volledig hernieuwd wordt na 1/7/2025.
Deze sturing impliceert dat de hoeveelheid bodem en grondwater dat afgevoerd wordt, gereguleerd wordt in functie van het gebruik van de grond of het terrein. Er mag niet meer en niet langer bodem- en grondwater worden afgevoerd dan noodzakelijk voor het landbouwgebruik.
Vanaf 1 juli 2025 is het verboden vergunningsplichtige grondwaterwinningen aan te leggen als ze deels of geheel gelegen zijn in ruimtelijk kwetsbaar gebied én niet verenigbaar zijn met de bestemmingsvoorschriften.
In VEN gebieden is het dieptecriterium verlaagd tot 0 meter waardoor elke grondwaterwinning in dit gebied vergunningsplichtig wordt.
De geldigheidsduur van een vergunning voor een grondwaterwinning wordt via dit besluit beperkt tot maximaal 20 jaar, in tegenstelling tot de eerdere mogelijkheid voor vergunningen van onbepaalde duur in het omgevingsvergunningendecreet.
De overstromingen van november 2023 brachten een uitzonderlijke schade met zich mee. De Vlaamse Regering erkende deze overstromingen daarom als ramp en bepaalde de geografische uitgestrektheid van regio's waar een schadedossier kan ingediend worden.
De natte winter gevolgd door een extreem nat voorjaar laat overal zijn sporen na. Niet alleen de opbrengsten zullen lager zijn dit jaar, ook administratief kunnen er heel wat gevolgen zijn.
