Ben je land- of tuinbouwer en denk je eraan om in de toekomst te stoppen met je land- of tuinbouwactiviteiten? Ben je particulier en geïnteresseerd om een dergelijk land- of tuinbouwbedrijf te kopen? Ben je reeds eigenaar van een voormalig land- of tuinbouwbedrijf en wil je weten wat de verdere mogelijkheden zijn? Al deze vragen zijn razend actueel, maar zijn niet altijd even makkelijk te beantwoorden.
Als eerste een stukje theorie. Elk land- of tuinbouwbedrijf in Vlaanderen dat overweegt om te stoppen met boeren komt vroeg of laat in contact met de omgevingswetgeving. Stel dat je een deel van de bedrijfsgebouwen wil gaan slopen, dan moet je beschikken over een sloopvergunning. Stel dat je de boerderij wenst over te dragen aan derden (niet landbouwers), dan moet je over een functiewijziging beschikken.
Land- of tuinbouwbedrijven die effectief de bedrijfsactiviteiten staken én die vervolgens andere paden gaan bewandelen dienen quasi altijd over een omgevingsvergunning voor een functiewijziging te beschikken. In de praktijk geldt deze verplichting van zodra er sprake is van een wijziging in het zakelijk recht van de hoeve of de van de boerderij. Een dergelijke wijziging in het zakelijk recht kan bijvoorbeeld gaan om het schenken van de hoeve aan de kinderen, het verhuren van de woning of van de bedrijfsgebouwen, het verkopen van het goed enz.
Het doel van deze verplichte functiewijziging is dat de hoofdfunctie van het goed (stedenbouwkundig) gewijzigd wordt van landbouw naar residentieel wonen. Vanaf dat ogenblik kan de voormalige bedrijfswoning van de land- of tuinbouwer zonevreemd bewoond worden en kunnen de bijhorende bedrijfsgebouwen gebruikt worden als woningbijgebouw (voor het stallen van fietsen, tuinmeubilair, als eenvoudige werkplaats…).
Neen, in principe niet. Zo voorziet de wetgeving bijvoorbeeld dat de bedrijfsgebouwen van een voormalig land- of tuinbouwbedrijf voortaan kunnen gebruikt worden in functie van een paardenhouderij, een tuinaanlegbedrijf, een dierenpension of louter het opslaan van materiaal en materieel. Dergelijke functiewijzigingen zijn qua haalbaarheid echter een heel ander gegeven dan de loutere functiewijziging naar wonen. Bovendien dienen alle betrokken gebouwen correct vergund te zijn! Niet vergunde gebouwen komen niet in aanmerking voor een functiewijziging.
Vergis je niet, het bekomen van een functiewijziging is geen recht. Het is met andere woorden helemaal niet zeker of je een omgevingsvergunning voor jouw specifieke situatie zal bekomen. In de praktijk zijn er heel wat parameters waarmee er rekening wordt gehouden. Bevindt jouw bedrijf zich bijvoorbeeld tussen tal van andere zonevreemde woningen of gebouwen, dan zal je meer kans maken op een functiewijziging dan iemand die ver afgelegen ligt van andere bebouwing. Ook de nabijheid van allerlei kwetsbare of hindergevoelige gebieden speelt een grote rol. Denk bijvoorbeeld maar aan de speciale beschermingszones die geleidt hebben tot de actuele stikstofproblematiek.
In de praktijk vraag je een omgevingsvergunning voor een functiewijziging aan bij jouw gemeentebestuur. Maar vaak is het de Vlaamse Overheid – Departement Landbouw & Visserij – die principieel uitmaakt of je in aanmerking komt of niet.
Overweeg je om een functiewijziging aan te vragen, dan kan je je best al eens de vraag stellen welke gebouwen of aanhorigheden op jouw bedrijf er misschien niet meer toe doen. Met andere woorden welke gebouwen komen niet voor renovatie in aanmerking of zijn gewoonweg niet langer noodzakelijk.
We leven in een tijdperk van ontharden dus de overheid (en bij uitbreiding de ganse maatschappij) gaan het je in dank afnemen dat er actief onthard wordt bij het herbestemmen van jouw bedrijf.
In de praktijk is er heel wat onwetendheid omtrent zonevreemde functiewijzigingen. Makelaars, notarissen, kopers en verkopers zien vaak door de bomen het bos niet meer. DLV zorgt in eerste instantie voor duidelijkheid. Na een voorafgaande studie geven wij specifiek voor jouw bedrijf een advies op maat. Vervolgens kan er werk gemaakt worden van een compleet dossier voor de aanvraag van de omgevingsvergunning.
Bekijk mijn project