De Mestbank maakt midden september via het Mestbankloket bekend welke landbouwers een nitraatresidubepaling moeten uitvoeren. Ook de geselecteerde percelen (aangewezen door de Mestbank) zijn daar terug te vinden.
Je bent verplicht een nitraatresidustaal te nemen wanneer je tot één van de volgende groepen behoort:
Ben je niet verplicht en heb je geen bericht ontvangen van de Mestbank? Dan kan het toch interessant zijn om zelf een bedrijfsevaluatie aan te vragen, om volgende redenen:
Je kan dit jaarlijks zelf aanvragen tot en met 31 mei via het Mestbankloket.
Landbouwers moeten uiterlijk op 30 september 2025 doorgeven als er redenen zijn waarom een geselecteerd perceel niet normaal of veilig kan bemonsterd worden.
Een normale staalname betekent dat het perceel vlot bereikbaar en volledig bemonsterbaar moet zijn. Dat is niet het geval in de volgende situaties:
Daarnaast moet de landbouwer ook melden als er dieren aanwezig zijn die de veiligheid van de staalnemer in gevaar kunnen brengen.
De staalnameperiode loopt van 1 oktober tot en met 15 november. Alle verplichte stalen moeten door de landbouwer zelf aangevraagd via het Mestbankloket (SNAPP) en betaald worden.
De resultaten van de nitraatresidu-analyses worden automatisch opgeladen door het labo. Zodra die klaar zijn, kunnen landbouwers ze bekijken via het Mestbankloket onder Staalnames > Bodem > Nitraatresidu.
Daar zie je eerst de voorlopige evaluatie. Die is gebaseerd op de analyseresultaten die op dat moment al beschikbaar zijn. Voor een volledige bedrijfsevaluatie moet er voor alle geselecteerde percelen een analyse aanwezig zijn.
De definitieve evaluatie van de analyseresultaten wordt begin 2026 toegevoegd aan het Mestbankloket.
Een bedrijfsevaluatie wordt als negatief beschouwd zodra het gewogen gemiddelde nitraatresidu de eerste drempelwaarde overschrijdt.
In dat geval moet je het jaar nadien een bemestingsplan en teeltfiches bijhouden.Gebeurt dit binnen een periode van vijf jaar (vanaf de nitraatresiducampagne 2024) een tweede keer, dan ben je bovendien verplicht om begeleiding te volgen bij een erkende adviesinstantie.
Ligt het gemiddelde boven de 2de drempelwaarde, of werd de evaluatie niet (volledig) uitgevoerd? Dan gelden strengere regels:
Als in een bepaald jaar de 2de drempelwaarde verhoogd wordt wegens uitzonderlijke weersomstandigheden, geldt de maatregel alleen als uw bedrijfsevaluatie ook boven die verhoogde grens uitkomt.
De maatregelen blijven vijf jaar van kracht, of tot u opnieuw een positieve bedrijfsevaluatie behaalt.
Wanneer je binnen vijf jaar opnieuw een bedrijfsevaluatie boven de 2de drempelwaarde haalt, of voor de tweede keer tussen de 1ste en 2de drempelwaarde uitkomt, zal de Mestbank je opnieuw aanduiden voor een evaluatie. Je kan ook zelf vrijwillig een bedrijfsevaluatie aanvragen via het Mestbankloket (Aanvragen > Overzicht), tot en met 31 mei. Tot die datum kan je een ingediende aanvraag ook nog intrekken; daarna niet meer.
Vanaf de campagne 2025 geldt een bijkomende sanctie: wie binnen vijf jaar een tweede bedrijfsevaluatie boven de 2de drempelwaarde heeft, of de evaluatie niet (volledig) uitvoert, krijgt een geldboete van 250 euro per hectare.
Die boete geldt voor het volledige areaal, behalve voor percelen waarvan het nitraatresidutype bij de laatste evaluatie niet boven de 2de drempelwaarde lag. Met andere woorden: de sanctie treft niet alleen de betrokken percelen, maar ook de rest van de teeltgroep waartoe ze behoren, zelfs als daar geen metingen zijn uitgevoerd.
Heb je vragen of twijfels over de evaluatie of de gevolgen ervan? Neem dan tijdig contact op met uw adviseur voor persoonlijk advies.
Contacteer ons